Πιθανή πολυμερής διάσκεψη εντός του 2015, εάν επιτευχθεί πρόοδος, σημειώνει
Ο Μπαν Κι-Μουν επισημαίνει στην έκθεση ότι «ο αντικειμενικός στόχος αναμένεται να επιτευχθεί, με την προϋπόθεση ότι η τρέχουσα πολιτική βούληση των ηγετών και των αντίστοιχων κοινοτήτων τους κυριαρχήσει»
Την αισιόδοξη πρόβλεψη ότι ο αντικειμενικός στόχος για συνολική διευθέτηση του Κυπριακού μπορεί να επιτευχθεί, «με την προϋπόθεση ότι η τρέχουσα πολιτική βούληση των ηγετών και των αντίστοιχων κοινοτήτων τους κυριαρχήσει και ότι θα υπάρχει συνεχής υποστήριξη από τη διεθνή κοινότητα», εκφράζει ο ΓΓ του ΟΗΕ, Μπαν Κι-Μουν, σε έκθεσή του προς τη Γενική Συνέλευση για όλες τις ειδικές πολιτικές αποστολές του διεθνούς οργανισμού, μεταξύ αυτών και της Κύπρου.
Η έκθεση έχει ημερομηνία 4 Σεπτεμβρίου, όμως κυκλοφόρησε προχθές.
Το κεφάλαιο για την Κύπρο ξεκινά με μία συνοπτική περιγραφή των δραστηριοτήτων του Αλεξάντερ Ντάουνερ, από την ανάληψη των καθηκόντων του τον Ιούλιο του 2008, μέχρι την παραίτησή του και τα όσα καταγράφηκαν στο Κυπριακό.
Ο Γενικός Γραμματέας αναφέρει στην έκθεσή του πως μετά από μια περίοδο εντατικών συζητήσεων μεταξύ των δύο πλευρών, που ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2013, οι ηγέτες συνέχισαν τις ολοκληρωμένες διαπραγματεύσεις τον Φεβρουάριο του 2014, με την υιοθέτηση μιας κοινής δήλωσης που καθορίζει τις παραμέτρους μιας ενωμένης Κύπρου.
Η διαδικασία των διαπραγματεύσεων
«Κατά την περίοδο από τον Ιανουάριο έως τον Μάιο του 2014, οι ηγέτες συναντήθηκαν δύο φορές (τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο) και πέντε διμερείς συναντήσεις έλαβαν χώρα μεταξύ των Ηνωμένων Εθνών και των δύο ηγετών. Μετά την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, οι διαπραγματευτές που διορίστηκαν από τους δύο ηγέτες, αντικατέστησαν τους αντιπροσώπους στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων τον Ιούλιο του 2014».
Προσθέτει ότι το Γραφείο του Ειδικού Συμβούλου θα συνεχίσει να διευκολύνει τις συνεδριάσεις των δύο διαπραγματευτών, οι οποίοι έχουν συμφωνήσει να συναντιούνται μια φορά την εβδομάδα.
Αναφερόμενος στο έργο των τεχνικών επιτροπών, είπε πως μεταξύ Ιανουαρίου και Μαΐου του 2014 διαμόρφωσαν τρία νέα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης στους τομείς της υγείας, της πολιτιστικής κληρονομιάς και των ραδιοτηλεοπτικών, τα οποία εγκρίθηκαν από τους ηγέτες και εφαρμόστηκαν.
Η δυναμική των συνομιλιών
Η έκθεση καταγράφει την εντατική ενασχόληση, μετά την παραίτηση Ντάουνερ, της αναπληρώτριας ειδικής συμβούλου με τις δύο πλευρές, προκειμένου να διατηρηθεί η δυναμική για την ειρηνευτική διαδικασία που αποκτήθηκε από την έκδοση της κοινής δήλωσης τον Φεβρουάριο 2014. Και προσθέτει ότι «με τον διορισμό του νέου Ειδικού Συμβούλου του Γενικού Γραμματέα, τον Αύγουστο του 2014, αναμένεται ότι η διαδικασία θα συνεχιστεί με ανανεωμένο ρυθμό, με έναν συνδυασμό απευθείας και εκ του σύνεγγυς συναντήσεων μέχρι το τέλος του 2014, με ενδεχομένως συχνότερες διμερείς συναντήσεις μεταξύ των Ηνωμένων Εθνών και των δύο ηγετών».
Σχεδιασμός για το 2015
Στον σχεδιασμό των δραστηριοτήτων του Γραφείου του Ειδικού Συμβούλου για το 2015, ο ΓΓ δεν προβλέπει οποιεσδήποτε σημαντικές αλλαγές στις προτεραιότητές του, τις δραστηριότητες και τις επιχειρησιακές απαιτήσεις για το 2015. Γράφει πως το Γραφείο «θα συνεχίσει να διευκολύνει τις συναντήσεις των δύο ηγετών, τους διαπραγματευτές και τους εμπειρογνώμονες, μέχρις ότου επιτευχθεί μια συνολική διευθέτηση και θα συνεχίσει την τακτική των εκ του σύνεγγυς συναντήσεων με τις δύο πλευρές χωριστά, και θα εμπλακεί με διάφορους συνομιλητές, συμπεριλαμβανομένων των εκπροσώπων των πολιτικών κομμάτων, της κοινωνίας των πολιτών και των ομάδων γυναικών, όπως και με τους περιφερειακούς και διεθνείς πρωταγωνιστές για την υποστήριξη της διαδικασίας».
Πολυμερής διάσκεψη
Παράλληλα το Γραφείο του Ειδικού Συμβούλου θα συνεχίσει επίσης να διευκολύνει τις τεχνικές επιτροπές, συμπεριλαμβανομένων τυχόν νέων επιτροπών που θα δημιουργηθούν και θα υποστηρίξει μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης.
«Αν επιτευχθεί σημαντική πρόοδος το 2015, τα Ηνωμένα Έθνη πιθανόν να κληθούν να φιλοξενήσουν μια πολυμερή διάσκεψη για την αντιμετώπιση των τελικών θεμάτων των διαπραγματεύσεων που εκκρεμούν. Αν επιτευχθεί μια διευθέτηση το 2015, ο ρόλος του Γραφείου του Ειδικού Συμβούλου μπορεί να χρειαστεί να επαναπροσδιοριστεί, ενδεχομένως για να βοηθήσει στην εφαρμογή της συμφωνίας», υπογραμμίζει ο Μπαν Κι-Μουν.
Τα καθήκοντα Άιντα
Περιγράφοντας στα μέλη της ΓΣ του ΟΗΕ τα καθήκοντα που θα έχει ο Έσπεν Μπαρθ Άιντα, ο ΓΓ αναφέρει πως θα έχει ως βάση τη Γενεύη και θα επισκέπτεται τακτικά την Κύπρο για συναντήσεις με τις δύο πλευρές και διευκόλυνση των διαπραγματεύσεων. Ο Ειδικός Σύμβουλος επίσης θα κάνει περιφερειακές μετακινήσεις και ταξίδια στη Νέα Υόρκη για διαβουλεύσεις με τον Γενικό Γραμματέα και άλλους ανώτερους αξιωματούχους, όποτε απαιτείται.
«Στην κοινή δήλωση που συνήφθη στις 11 Φεβρουαρίου 2014, οι αρχηγοί των μερών συμφώνησαν σε μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση και προσανατολισμένες σε αποτελέσματα διαπραγματεύσεις. Κατά συνέπειαν, η εξειδικευμένη τεχνική εμπειρογνωμοσύνη εξωτερικών συμβούλων θα συνεχίσει να χρειάζεται για την επίλυση των διαφωνιών και για να διευκολυνθούν οι διαπραγματεύσεις σε όλα τα κεφάλαια», διευκρινίζει ο Μπαν Κι-Μουν.
Στόχοι και εκτιμήσεις
Στο κεφάλαιο των στόχων και εκτιμήσεων, σε σύγκριση με την περσινή χρονιά, η έκθεση αναφέρει πως το 2013 έλαβαν χώρα 26 συναντήσεις των δύο ηγετών, φέτος αναμένει να λάβουν χώρα 40 και θέτει ως στόχο τις 60 για το 2015. Αντίστοιχα, σε σχέση με τους δύο συνομιλητές, το 2013 είχαμε 73 συναντήσεις, φέτος αναμένει ότι θα λάβουν χώρα 82, ενώ ο στόχος για το 2015 είναι οι 100.
Στις ομάδες εργασίες και τις τεχνικές επιτροπές είχαμε 202 συναντήσεις το 2013, με την πρόβλεψη για το 2014 να είναι 229 και στόχο του 2015 τις 229.
Το 2013 συντάχθηκαν 100 έγγραφα με στόχο την υποβοήθηση των συγκλίσεων, η πρόβλεψη για φέτος είναι ο αριθμός να είναι ο ίδιος και για το 2015 να ανέλθει στα 150.
Τέλος, τα στατιστικά στοιχεία για τα ΜΟΕ δείχνουν ότι το 2013 συμφωνήθηκαν από τους δύο ηγέτες 31, η φετινή πρόβλεψη μιλά για 37 και ο στόχος για το 2015 είναι 40.
Συνάντηση ΓΓ ΟΗΕ-Άιντα στη Νέα Υόρκη
Συνάντηση με τον ΓΓ του ΟΗΕ είχε χθες στις 11 το πρωί (τοπική ώρα) ο ειδικός του σύμβουλος για το Κυπριακό.
Την παρουσία του κ. Άιντα στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών τις προσεχείς ημέρες αποκάλυψε χθες ο βοηθός εκπρόσωπος του ΓΓ, Φερχάν Χακ, στη διάρκεια της ενημέρωσης των δημοσιογράφων.
«Ο κ. Άιντα θα βρίσκεται στην πόλη σε μια-δύο μέρες. Αναμένεται να συναντηθεί με τον ΓΓ και θα συζητήσουν πώς θα προχωρήσουμε», είπε.
Στην ερώτηση που θέτουν τις τελευταίες μέρες Τούρκοι δημοσιογράφοι, για την επιστολή του Τ/κ ηγέτη Ντερβίς Έρογλου προς τον Μπαν Κι-Μουν, ο κ. Χακ είπε πως «δεν υπάρχει επιστολή από τον Τ/κ ηγέτη Ντερβίς Έρογλου. Κατ’ ακρίβειαν η επιστολή διαβιβάστηκε από τη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Τουρκίας, τον κ. Μεχμέτ Ντάνα, ο οποίος περιγράφεται ως αντιπρόσωπος».
Έκπληξη Λιλλήκα για την Έκθεση
Στο μεταξύ, ο κ. Λιλλήκας εξέφρασε την έκπληξή του για τη χρονική στιγμή που τα ΗΕ επέλεξαν να δώσουν στη δημοσιότητα την έκθεση του ΓΓ του Οργανισμού προς τη Γενική Συνέλευση, στην οποία αναφέρεται στο Κυπριακό.
«Μεγαλύτερη όμως έκπληξη μας προκαλεί το γεγονός ότι, την ώρα που η Τουρκία πραγματοποιεί δεύτερη εισβολή στην Κυπριακή Δημοκρατία, παραβιάζοντας κατάφωρα το διεθνές δίκαιο της θάλασσας, ο κ. Μπαν Κι-Μουν, παρουσιάζεται αισιόδοξος για τις προοπτικές επιτυχίας των συνομιλιών που βρίσκονται σε αναστολή», δήλωσε.
Ο κ. Λιλλήκας ανέφερε ότι η αναφορά του ΓΓ για ενδεχόμενη πολυμερή διάσκεψη εντός του 2015 αποτελεί, όπως είπε, ξεκάθαρη υιοθέτηση των τουρκικών θέσεων και προσεγγίσεων και παραπέμπει έμμεσα σε επανάληψη της διαδικασίας Μπούργκεστοκ.
Παράλληλα, τόνισε ότι γεννώνται ερωτήματα και για την αναφορά του κ. Μπαν Κι-Μουν σε στατιστικά στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία το 2013 συντάχτηκαν 100 έγγραφα συγκλίσεων και ότι το 2015 αναμένεται να ανέλθουν στα 150.
«Διερωτώμαστε πραγματικά ποια είναι αυτά τα έγγραφα», επισήμανε, και εξέφρασε την ανάγκη αναθέρμανσης των σχέσεων με τις φίλες χώρες-μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας.